موضوع زمین شهری یک اقتصاد سیاسی است

محمدحسین عطایی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین اظهار کرد: باغستان مجموعه‌ای تولیدی و محور اقتصاد در استان قزوین است.

وی عنوان کرد: تمام موارد باغستان مرتبط با محیط‌زیست است ولی ما ارتباط خوبی با محیط زیست نداریم و یکی از مصادیق آن باغستان سنتی قزوین و چالش آب در ان است و تفکر امروز استان هم دغدغه‌ای در رابطه با نوع مصرف آب ندارد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین خاطرنشان کرد: فرصت‌های نهفته در باغستان را کشف کنیم؛ عمق خاک ۷۰ متر در بخشی از نقاط باغستان  و یا درخت پسته ۷۰۰ ساله اعجاب‌انگیز است. در گذشته کل اراضی باغستان ۸۷۰۰ هکتار بود و امروز به ۴ هزار هکتار تقلیل یافته است یعنی چیزی از باغستان باقی نمانده تا بگذاریم به مسیر گذشته و طبیعی خود ادامه دهد.

وی افزود: سی درصد از اراضی شرق باغستان را غیر باغداران خریده‌اند و در حفظ باغستان مشارکتی ندارند و به قوانین چندصدساله آن هم ترتیب اثر نمی‌دهند.

عطایی تصریح کرد: موضوع زمین شهری یک اقتصاد سیاسی است که سبب شده باغداران در زمستان در باغ خود کشیک بکشند چون افرادی که امید دارند باغستان تغییر کاربری پیدا کند مشغول کارند.

وی ادامه داد: سیصد هکتار از باغستان از طریق آتش‌سوزی از بین رفته است؛ باید در کوتاه‌مدت حفاظت از باغستان به شکل نظامندی پیش رود تا دیگر قطع درخت و آتش‌سوزی در آن رخ ندهد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در پایان عنوان کرد: مدیران استان به‌دنبال تدوین نظام حکمرانی جدید هستند و آرزوی ما هم حفظ باغستان است اما به این موضوع بیندیشیم که با چه روشی می‌توان توسعه شهر را با حفظ باغستان آشتی داد.

 

باغستان سنتی قزوین الگویی ملی در کنترل سیلاب‌هاست

دکتر بیژن‌ نظری مدیر‌گروه کشاورزی دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره) اظهار کرد: آینده‌ای که برای هر منطقه متصور است با حفظ محیط‌زیست محقق خواهد شد و چالش امروز ما اختلاف فرهنگ نسل جدید و نسل قدیم در حوزه کشاورزی و محیط‌زیست برای حفظ باغستان است.

وی عنوان کرد: در حوزه کشاورزی و باغبانی نسل گذشته عشق و علاقه و دانش و تخصص خاصی در مواجهه با باغستان داشتند و نسل جدید هنوز این ارتباط را برقرار نکرده‌اند.

این عضو هیات‌علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: باغستان سنتی قزوین به‌عنوان الگوی ملی در کنترل سیلاب‌ها می‌تواند مورد توجه قرار گیرد. کشاورزی که در پی توسعه پایدار باشد به نفع آب، و خاک عمل خواهد کرد اما کشاورزی سودجویانه علاوه‌بر نابود کردن منابع آبی و خاکی اثرات منفی بر محیط‌زیست خواهد داشت.

نظری ادامه داد: در پی آن سموم کشاورزی در همه بخش‌های زندگی و بدن انسان رسوخ کرده‌اند؛ همه آب‌ها و خاک‌ها آغشته به نانو پلاستیک‌ها هستند. برای در امان ماندن از هجوم  آلاینده‌ها باید به دانش نوین و بومی مجهز شویم و فناوری‌های جدید نباید تجربیات چندین ساله را کنار بزند.

 

باغداران برای حفظ باغستان به انگیزه نیاز دارند

دکتر محمد بی‌جان‌خان عضو هیات علمی گروه کشاورزی و منابع طبیعی‌ دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره) هم در این نشست عنوان کرد: باغستان همچون ماشینی است که بدون سوخت حرکت نمی‌کند و ما هم با تورم موجود قادر نیستیم باغدار را تشویق به فعالیت کنیم.

وی با بیان اینکه تغییر کاربری نیاز به ایجاد انگیزه دارد گفت: باغستان قزوین ظرفیت‌های متعددی دارد که می‌توان با همکاری مردم و گروه‌های مردم‌نهاد، باغداران، مسئولین و جامعه نخبگانی توانمندی‌های مغفول مانده آن را احصاء و احیا کرد.

این عضو هیات علمی دانشگاه خاطرنشان کرد: تمرکز ما باید بر مزایای مالی باغستان باشد؛ اگر فقط به‌دنبال وجه تاریخی باغستان باشیم چون مردم نمی‌توانند از آن ارتزاق کنند پس تمایلی هم به حفظ آن نخواهند داشت و اتفاقات مختلفی برای آن رقم خواهد خورد.

 

هدف نشست‌ها گفتمان‌سازی نسل جوان برای توسعه دانش‌بنیان استان است

دکتر مسعودسلطانی؛ عضو هیات‌علمی گروه علوم و مهندسی آب از دانشگاه بین‌المللی امام‌خمینی(ره) گفت: در بسیاری از تحقیقات مرتبط با موضوع آب معمولا تک بعدی و از منظر خاصی به آن نگاه شده و در تصمیم‌گیری‌ها هیچ‌گونه تضارب‌آرایی به‌چشم نمی‌خورد.

وی عنوان کرد: باغستان موجود زنده‌ای است که از منظرهای مختلف می‌توان به آن نگاه کرد و هدف ما از این نشست‌ها گفتمان‌سازی است که باید در بین نسل جوان و جامعه دانشگاهی در جهت توسعه دانش‌بنیان استان شکل بگیرد.

این استاد دانشگاه عنوان کرد: مشکل اصلی ایران کم آبی و خشکسالی است در حالیکه کشورهای اروپایی همواره با مشکل بارش‌ها و سیلاب‌ها دست‌به گریبانند و سالیان سال است که کشورهای پیشرو درخواست استفاده از تجربیات خشکسالی ایران را دارند.

دکتر سلطانی افزود: آنها طی سالیان سال و با کسب تجربه سازه‌های اساسی برای کنترل سیلاب احداث کردند و هم‌اکنون مردم در کنار سیلاب‌های کنترل شده به سادگی به زندگی خود ادامه می‌دهند و خطر زندگی آنها را تهدید نمی‌کند.

 

نسبت به کاهش تراکم درختان باغستان بی‌توجه نباشیم

زهرا پرتوی؛ دانشجوی دکترای رشته کشاورزی در بررسی تغییرات باغستان با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای عنوان کرد: با استفاده از ابزار سنجش از راه دور، در سه بازه زمانی با تکنیک‌های بصری وسعت باغستان را رصد کردیم که این یک شاخص کمی است و دیدی شفاف در مورد باغستان به دست می‌دهد.

وی یادآوری کرد: یافته‌های ما حاکی از آن است که علاوه بر کاهش وسعت باغستان تراکم درختان هم رو به کاهش است، در ابتدا باغستان‌های شمال قزوین دچار آسیب شد و اینک هم باغستان‌های شهر قزوین دستخوش تغییراتی شده است.

این پژوهشگر حوزه باغستان یادآوری کرد: در انجام تحقیقات در پی یافتن نتایجی هستیم که آیا تغییر در اقلیم بر حقابه باغستان هم تاثیر گذاشته و اینکه در این تغییر اقلیم تا چه میزان عوامل انسانی نقش داشته است؟

 

مداخله‌های غیر‌فنی بزک‌شده را از طبیعت حذف کنید

 دکتر حسین اینانلو دکترای اقلیم‌شناسی عضو هیئت مدیره انجمن دوستداران باغستان سنتی قزوین اظهار کرد: یکی از شاخصه‌های پسته قزوین رنگ سبز بی‌نظیر آن است که این ناشی از استفاده از آبخوان و آب‌های زیرزمینی است که اگر آب کانال جایگزین آن شود از کیفیت رنگ پسته قزوین کاسته خواهد شد.

 وی خاطرنشان کرد: یکی از مداخلات نابخردانه در خصوص آبیاری باغستان صورت گرفته است، مداخله‌های غیر فنی و بزک شده که طبیعت را دچار چالش می‌کند. طبیعت سامان و سازمان دارد باید او را به حال خود رها کرد و دانش بومی و تجربه‌ی پیش‌کسوتان در این زمینه اولویت دارد.

این استاد اقلیم‌شناسی تصریح کرد: باغستان با نبوغ بانیان این شهر و باغستان شکل گرفته و مرهون طبیعت و انسان هوشمندی است که این سازگاری ا‌کولوژیک را انجام داده است، همچون رابطه دما و تبخیر آب، باغستان هم معلول ساختار است که به هر دلیلی قانونی یا غیرقانونی اگر ساختار را به‌هم بزنیم عملکرد باغستان از بین خواهد رفت.

انتهای پیام